Mấy năm nay mình thấy người ta hay nói tới việc “lấy người học làm trung tâm” nhiều hơn ngày trước rất nhiều. Tính riêng trong thị trường IELTS thì có cảm giác “ngộp thở” với mấy bài quảng cáo ở đây dạy theo phương pháp “lấy người học làm trung tâm” với đủ thứ hứa hẹn, cam kết luôn. Tuy nhiên, trên thực tế, ranh giới giữa “học viên là trung tâm” và “đẩy hết trách nhiệm cho học viên tự học” lại rất mong manh.
Vậy “người học là trung tâm” là gì?
Với mình, xét trong phạm vi đi học IELTS thì nó có nghĩa là người
học được (và cần phải) tham gia nhiều hơn, được khuyến khích tự tìm tòi và phản
biện, phải chủ động làm việc.
Nhưng khi đó, vai trò của giáo viên lại quan trọng hơn bao
giờ hết – vì giáo viên phải biết cách thiết kế hoạt động phù hợp, hướng dẫn, yêu
cầu rõ ràng (để người học biết cái gì cần chủ động làm), sửa lỗi chi tiết và đồng
hành với từng bạn học viên (hv). Chúng ta không thấy giáo viên phải nói quá nhiều
trong lớp học, nhưng phải mất nhiều giờ chuẩn bị bài hơn, mất nhiều giờ xem lại
bài của hv sau giờ học hơn.
Đại khái là: giáo viên không rút khỏi cuộc chơi, mà phải
“chơi thông minh hơn”.
Nhưng thực tế thì sao?
Rất nhiều lớp IELTS (cả lớp dạy cá nhân lẫn ngoài trung tâm) đang hiểu nhầm hoặc cố tình né tránh trách nhiệm. GV giảng bài tập trung nói dạng bài (nghe+đọc), sau đó giao tài liệu, giao bài viết, rồi học sinh phải tự học, tự tra cứu từ vựng, tra cứu những thứ rất lạ lẫm mà không có ghi chú từ giáo viên cái gì cần tra, cái gì không; sau đó tự nói tự viết MÀ KHÔNG có nhận xét từ giáo viên. Có vẻ như là "tự học", nhưng thật ra đang bị bỏ mặc. Một số dấu hiệu khi bạn đang rơi vào tình trạng đó là:
- Bài thì (quá) nhiều mà không được chỉ cách làm.
- Không có hướng dẫn về từ vựng hay ngữ pháp cần chú ý (mấy cái người học hay sai hoặc không để ý tới) cho từng giai đoạn học.
- Không sửa bài, học sửa bài kiểu chấm chiếu lệ (VD: chỗ này tốt, chỗ này còn sai, cố gắng lên, v.v. những câu chung chung kiểu thế), hoặc gửi một bài mẫu không kèm phân tích.
- Thầy cô không hỏi han, không theo dõi tiến độ.
Học như vậy có hiệu quả không?
Việc dạy học theo kiểu “tự học là chính” có thể hiệu quả với
học viên có tính tự giác cao và nền tảng tốt. Tuy nhiên, phần lớn học viên
IELTS – đặc biệt là người Việt – vẫn cần một quá trình hướng dẫn có hệ thống hơn,
dù nghe qua có vẻ “cồng kềnh”, nhưng mọi thứ có logic, có trình tự thì người học
sẽ dễ phát triền dần hơn.
- Nếu giáo viên không làm rõ vai trò hỗ trợ của mình, học viên sẽ dễ:
- Không thấy tiến bộ → nhanh chán.
- Mất động lực vì học mãi mà không ai "dẫn đường".
- Mất niềm tin vào việc học IELTS. Xong rồi mất luôn niềm tin vào con người luôn, tại nhìn đâu cũng thấy người ta chuẩn bị lừa lấy tiền của mình.
Tóm lại là, giáo viên cần đóng vai trò chủ động trong việc dẫn dắt, định hướng và đồng hành – nhất là trong các khoá luyện thi có áp lực cao như IELTS. Khi người học bị bỏ mặc với danh nghĩa “tự học”, thì đó không còn là giáo dục lấy người học làm trung tâm, mà là một hình thức thoái thác trách nhiệm dưới lớp vỏ mỹ miều.
0 Nhận xét